Share This Article
Pandemi öncesi ve sonrası1
“2020 öncesinde sektör TL bazında büyüyordu ama pandemiyle birlikte hem primler hem risk yapısı dramatik biçimde değişti. Dolar bazında TÜİK ortalamalarının ötesinde etkiler görüldü. Bu makalede 2019’dan 2023’e kadar USD bazındaki gelişmeleri kendi analizimle aktarıyorum.”
Toplam Prim Üretimi – Dolar Bazında
2020–2021: Dünya ile Türkiye Kıyaslaması
Sigma veri tabanına göre:
| Yıl | Türkiye Toplam Prim ($ milyon) | Hayat Dışı (%) | Hayat (%) | Prim/GSYH (%)¹ |
|---|---|---|---|---|
| 2020 | 10,804 | 81,1% | 18,9% | 1,5% |
| 2021 | 10,526 | 82,1% | 17,9% | 1,3% |
¹Hayat dışı prim Hazine ve GSYH karşılaştırması Dünya Bankası/FRED kaynaklıdır
Bu tablo, pandemi yılı sonunda (2020) toplam dolar bazında prim üretiminin hafif arttığını; ancak 2021’de %2,6 düşüş gösterdiğini anlatıyor
2023–2024: Non‑life primler USD cinsinden
-
2023 sonunda hayat dışı prim üretimi 429,3 milyar TL ≈ 14,4 milyar USD
-
2024 sonunda 738,6 milyar TL ≈ 20,9 milyar USD olmuş—%72 nominal artış
Bu, TL’nin aşırı değer kaybı nedeniyle USD bazında bile yüksek bir hacim artışına işaret ediyor.
Kişi Başına Prim, Penetrasyon ve GSYH Oranı 📉
Hayat Dışı/Geniş Ekonomik Oran (2019–2020):
-
Hayat dışı sigorta priminin GSYH’ye oranı:
-
2019: 0,9366%
-
2020: 1,107%
-
-
Hayat sigortası prim oranı:
-
2019: 0,2626%
-
2020: 0,2859%
-
Bu artışlar, pandemi döneminde sigorta penetrasyonunda bir yükseliş yaşandığını gösteriyor.
Kişi Başına Prim (Türkiye vs OECD, 2020):
-
Türkiye: ≈128 USD/yıl
-
OECD ortalaması: ≈3.600 USD/yıl
Türkiye’nin kişi başına prim düzeyi halen OECD ortalamasının çok altında ama pandemide istikrar korunmuş görünüyor
2019–2024 Dolar Bazlı Özet
| Dönem | Toplam Prim (USD milyar) | Hayat Dışı Payı (%) | Hayat Payı (%) | Prim/GSYH (Hayat Dışı + Hayat) |
|---|---|---|---|---|
| 2020 | ~10,8 | ~81 | ~19 | ~1,5 % |
| 2021 | ~10,5 | ~82 | ~18 | ~1,3 % |
| 2023 | ≈14,4 (hayat‑dışı) | — | — | — |
| 2024¹ | ≈20,9 (hayat‑dışı) | — | — | — |
¹Bu değer yalnızca hayat‑dışı branşı içeriyor; toplam piyasa için hayat primleri de 2024’te ≈2,8 milyar USD (≈99,9 milyar TL)
-
2020’de dünya hayat dışı segmenti %2,8 artarken Türkiye’de dolar bazlı prim üretimi stabil kaldı, 2021’de hafif gerileme yaşandı. Dünya piyasalarına kıyasla Türkiye nispeten durağan prim hacmi üretmiş görünüyor Bloomberght.
-
2023–2024 döneminde TL’nin aşırı değer kaybı nedeniyle döviz kuru etkisiyle nominal TL prim üretimindeki artışın USD karşılığı ciddi yükseldi. Non‑life branşında 2023’ten 2024’e USD bazında %45–50 civarında artış gözlenebilir (14,4’dan 20,9’a).
-
GSYH oranı hala oldukça düşük: hayat dışı prim/GSYH oranı 2020’de yalnızca ~1,1%. Gelişmiş pazarlarda bu oran daha yüksek; burada da potansiyel büyük. Ancak pandemide penetrasyon yükselmiş.
-
Kişi başına prim üretimi dramatik biçimde düşük: OECD ortalamasının sadece ~%3–4’ü düzeyinde. Bu da bireysel sigorta bilincinin ve satın alma gücünün halen geliştirilmesi gerektiğini gösteriyor.
Benim bakış açıma göre:
-
Pandemi ilk aşamada toplam prim üretimini dolar bazında çok etkilemedi ama TL’deki sıçrama sayesinde TL hacmi dramatik büyüdü.
-
2021’de hafif bir dip yaşandı, ardından 2023–2024’te USD bazında sektör hızlı toparlandı.
-
Hayat dışı primlerde hem penetrasyon hem GSYH oranı yükseldi; hayat sigortalarında daha sınırlı artış oldu.
-
Sektörün gelişmesi için bireysel poliçelerin daha erişilebilir hale gelmesi, prim/GSYH oranının dünya ortalamasına yaklaşması gerekiyor.
